Niezależnie od tego, czy Wasz pies jest duży, mały, włochaty, czy całkiem łysy, bardzo istotną kwestią jest to, aby wprowadzić szablon profilaktyki – czyli niezbędnych szczepień, odrobaczania, badań profilaktycznych – badanie krwi, echo serca, przeglądowe badanie jamy brzusznej czy RTG stawów.
Z tego wpisu dowiecie się czego warto się trzymać i jak dopasować do Waszych potrzeb. Oczywiście – nasz hipotetyczny Azor to pies zdrowy, bez chorób przewlekłych – w przypadku jakiegokolwiek odstępstwa od normy oczywistym jest to, że trzymamy się zaleceń naszego lekarza weterynarii.
SZCZEPIENIA
Przez pewien czas szczeniak jest chroniony przez przeciwciała matczyne. Około 4 tygodnia życia ich poziom zaczyna spadać, wobec czego już wtedy należałoby rozpocząć proces immunizacji. Jednak – jeśli ten proces zaczniemy zbyt szybko, a przeciwciała od mamy będą nadal się utrzymywać, to szczepienie okaże się bezużyteczne. Podobnie, jeśli ruszymy z nim zbyt późno, szczeniak może pozostać bez jakiejkolwiek ochrony. Dlatego bardzo istotne jest trzymanie się schematu ustalonego przez Światowe Stowarzyszenie Lekarzy Małych Zwierząt (WSAVA).
Szczepienia zalecane obejmują takie choroby jak: nosówka, adenowirus psów, parwowirus psi, wścieklizna. Szczepienia dodatkowe, które ustala się w zależności od użytkowości psa, jego trybu życia i otoczenia w którym przebywa to te na leptospirozę, parainfluenzę i herpeswirozę.
Jedyny słuszny i uniwersalny program szczepień nie istnieje – sporo zależy od tego skąd pochodzi zwierzę, w jakich warunkach przebywało, czy jego matka była regularnie szczepiona i w jakiej kondycji się znajduje. W takich kwestiach zawsze należy się zdać na lekarza, który prowadzi naszego pupila.
Przykładowy program szczepień zaczyna się około 5-6 tygodnia życia (pierwsze szczepienie na nosówkę i parwowirozę), następnie po upłynięciu około 3-4 tygodni (czyli między 8 a 9 tygodniem życia) szczepimy ponownie (oprócz nosówki i parwowirozy szczepimy również przeciwko chorobie Rubartha), a w odstępie kolejnych 3-4 tygodni ponawiam komplet szczepień (w zależności od decyzji lekarza tą samą szczepionką lub poszerzoną o parainfluenzę).
Po zakończeniu programu, około 14-15 tygodnia życia jesteśmy prawnie zobowiązani do zaszczepienia naszego psa przeciwko wściekliźnie (to jedyne szczepienie obowiązkowe według polskiego prawa -art. 85 ust. 1A ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt ). Następnie jesteśmy zobowiązani do corocznego odnawiania szczepienia przeciwko wściekliźnie (kwestie powtarzania innych szczepień warto przedyskutować z lekarzem – je można powtarzać rokrocznie, lub w odstępach trzyletnich).
ODROBACZENIE
To druga, niezwykle istotna kwestia (szczególnie, że i my możemy się zarazić niektórymi z psich pasożytów). Podobnie jak w przypadku szczepień, odrobaczenie zależy od kilku czynników i warto porozmawiać z lekarzem, żeby dopasować najlepszy wariant.
Zalecenia Polskiej Rady Konsultacyjnej ds. Parazytoz Zwierząt Towarzyszących (ESCCAP) wyglądają następująco:
Jeśli Wasz pies nie wychodzi na dwór, lub wychodzi na dwór, ale nie ma kontaktu z żadnymi innymi zwierzętami, surowym mięsem, placami zabaw lub drobnymi dzikimi zwierzętami – można go odrobaczać 1 -2 x do roku (lub badać jego kał).
Jeśli psiak wychodzi na dwór, ma kontakt z innymi psami, ma tendencje do kłusowania, zjadania ślimaków, lub jest karmiony dietą BARF – badanie kału lub odrobaczanie należy przeprowadzać od 4- 12 razy w ciągu roku.
Jeśli Wasz pies spaceruje, ale nie jest na diecie BARF, nie kłusuje i nie zjada ślimaków, to możecie ograniczyć częstotliwość badań lub odrobaczania do około 4 x na rok.
Jak wynika z powyższych zaleceń – warto badać profilaktycznie kał. Dzięki temu jesteśmy w stanie wyłapać z jakim konkretnie pasożytem mamy do czynienia (czy stanowi on potencjalne zagrożenie zoonotyczne), bo nie zawsze leki pierwszego rzutu są w stanie zadziałać na konkretny gatunek.
Ostatnią kwestią, której nie wolno pominąć jest to, że w domach, w których znajdują się osoby z osłabionym układem odpornościowym, starsze, lub dzieci do lat pięciu, zalecane jest badanie kału lub/i odrobaczanie przynajmniej raz w miesiącu.
BADANIA PROFILAKTYCZNE – KREW
Warto wypracować sobie nawyk, aby kontrolować zdrowie Waszego pupila przynajmniej raz do roku ( w przypadku psów powyżej 8 roku życia to wręcz wymóg, a najlepiej wtedy zwiększyć częstotliwość badań do 2 na rok).
Nawet podstawowe badanie krwi jest w stanie podpowiedzieć stan zdrowia Waszego psa. Nawet drobne odstępstwa od normy sygnalizują, że któryś z narządów może wymagać podreperowania. Obecnie laboratoria weterynaryjne dysponują szerokim wyborem przeróżnych profili – od takich zupełnie podstawowych po profile pod konkretne narządy (np. nerki czy wątrobę) czy naprawdę szerokie, przekrojowe z jonogramem i hormonami tarczycy (panel geriatryczny). Dzięki takiemu badaniu jesteśmy w stanie szybciej wyłapać problemy lub nawet im zapobiec.
Jak przygotować zwierzaka do badania? Wasz pies, podobnie jak człowiek, nie powinien jeść przez 8 godzin poprzedzających badanie, ale musi mieć dostęp do wody (jeśli będzie odwodniony, krew się zagęści i w efekcie może dojść do sztucznego wywindowania wyników w górę). Jeśli Wasz pupil przyjmuje leki na choroby przewlekłe – zawsze ustalcie z lekarzem czy i o której godzinie je podać, aby nie zaburzyć wyników badania.
OBRAZOWE BADANIA PROFILAKTYCZNE – USG
Badanie ultrasonograficzne jamy brzusznej to badanie pomocnicze, dodatkowe – dobrze, żeby było rozpatrywane wraz z aktualnymi wynikami badań krwi. Dzięki temu badaniu lekarz może stwierdzić czy struktura narządów w jamie brzusznej nie odbiega od normy.
Takie badanie warto włączyć do schematu profilaktyki – psy w starszym wieku miewają często problemy z nowotworami śledziony, u samców koniecznie jest kontrolowanie prostaty, u suczek niesterylizowanych – macicy, szczególnie około 60 dni po cieczce.
Psa do badania USG również należy przygotować – od ostatniego posiłku nie powinno upłynąć mniej niż 8 godzin (idealnie 12), bowiem wypełniony żołądek i jelita utrudniają, a często uniemożliwiają prawidłową diagnozę.
U dorosłych psów, warto rozważyć również badanie serca – UKG i EKG, dzięki którym możemy rozpoznać na przykład kardiomiopatię rozstrzeniową we wczesnym stadium i wdrożyć odpowiednie leczenie. To bardzo ważne badanie u psów ras obciążonych tego typu problemami (należą do nich na przykład dobermany, boksery, nowofunlandy).
OBRAZOWE BADANIA – RTG
Profilaktyczne badanie RTG jest bardzo ważne głównie przy psach w typie rasy lub rasowych, które genetycznie są obciążone problemami z układem ruchu na przykład dysplazją (psy ras dużych i olbrzymich), osteochondrozą, LTV. Oprócz tego takie badanie jest niezwykle istotne przy psach użytkowych, pracujących czy startujących w zawodach. Często mikrourazy mogą skutkować nieprawidłową postawą i w efekcie doprowadzić do poważnych problemów z układem ruchu.
To już koniec naszego krótkiego przewodnia. A jak jest u Was? Czy Wy macie już swoje ustalone schematy profilaktyki? Udaje się Wam co roku grzecznie stawić na „przegląd gwarancyjny”?
